Op dinsdagavond 18 november 2025, tijdens de elfde avond van de Twentse Tijdreizigers hield Christian Rijnberg een lezing met als titel ‘Enschedeërs in dienst bij de VOC’
In de zeventiende en achttiende eeuw trokken arbeidsmigranten uit heel Europa naar Holland en Zeeland om aan te monsteren bij de VOC. Ruim een miljoen opvarenden voeren gedurende deze twee eeuwen aan boord van Oost-Indiëvaarders naar Azië. Binnen dit internationale gezelschap bevonden zich eveneens honderden Twentenaren, waaronder tientallen Enschedeërs, die in de rol van soldaat, ambachtsman, matroos en zelfs predikant bij de Compagnie in dienst gingen.
Tijdens deze lezing vertelde Christian over 76 Enschedeërs waarvan bekend is dat zij bij de VOC in dienst zijn geweest. Hij gaf antwoord op de vraag waarom deze Enschedese arbeidsmigranten ervoor kozen om uit Twente weg te trekken en de gevaarlijke reis naar Indië te maken. Van 6 heren uit Enschede vertelde hij in meer detail wat er gebeurde tijdens hun dienstverband bij de Compagnie. Waar op de wereld zij terecht kwamen, hoe hun overzeese carrières eruit zag en hoe groot de kans dat zij hun reis naar de tropen overleefden. Ook stond hij stil bij de ouders, echtgenotes en kinderen van Enschedese VOC-dienaren, die thuis in Enschede naar hun terugkomst uitkeken.
1694-1737, collectie Rijksmuseum Amsterdam
Via deze link kan een impressie van de lezing teruggekeken worden. Elke tweede dinsdag van de maand in de wintermaanden vinden onze lezingen plaats bij de Museumfabriek in Enschede: link naar lezing.
Twentse Tijdreizigers is een reeks verhalen georganiseerd door de Oudheidkamer Twente. De Oudheidkamer Twente bestaat sinds 1905 en is eigenaar van een grote verzameling boeiende en veelzijdige voorwerpen. Deze zijn ondergebracht bij de Museumfabriek, een deel in de vitrines en een deel in het depot. De voorwerpen hebben allemaal hun eigen
verhaal, van een kraal uit de bronstijd tot een minirok uit de jaren 1960.